το πρόβλημα του κακού β´

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

εκπαιδευτικός: Ανδρέας Βιτούλας

ειδικότητα: ΠΕ01

Γνωστικό αντικείμενο: Θρησκευτικά

Διδακτική ενότητα: Το πρόβλημα του κακού στο σημερινό κόσμο

Τάξη: Γ´ Γυμνασίου

2^η διδακτική ώρα

 Α. Μετά την ανάγνωση του κειμένου της Γένεσης συμπληρώστε τους παρακάτω πίνακες με σύντομες απαντήσεις:

Ποιο είναι το πρόβλημα;
Ποιος συμμετέχει;
Πού συνέβη;
Πότε συνέβη;
Πώς συνέβη;
Γιατί συνέβη;

Β.

	ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ	ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
1.	Από ποιο βιβλίο είναι το πρώτο κείμενο;
2.	Ποιοι «πρωταγωνιστούν» στο γεγονός αφηγείται το κείμενο; [Γράψε τα «πρόσωπα» που παίρνουν μέρος]
3.	Πότε είδε η γυναίκα ότι οι καρποί του δέντρου ήταν εύγευστοι, ελκυστικοί...;
4.	Ποιο ήταν το βαθύτερο λάθος των «πρωταγωνιστών»; Αν βρίσκονταν άλλοι άνθρωποι στη θέση τους, θα συνέβαινε το ίδιο;
5.	Ποιος ήταν υπεύθυνος για ό,τι συνέβη; Γιατί;
6.	Ποιες ήταν οι συνέπειες του γεγονότος αυτού για τους ανθρώπους;
7.	Πώς ονομάζεται το γεγονός που αφηγείται το κείμενο; (δείτε τον τίτλο του) Γιατί ονομάζεται έτσι;
8.	Βρείτε στο κείμενο τον στίχο 15. Ο στίχος αυτός ονομάστηκε από την Εκκλησία «Πρωτευαγγέλιο»*. Μπορείς να φανταστείς γιατί;
9.	Μπορεί ο άνθρωπος να απαλλαγεί από τις συνέπειες του προπατορικού αμαρτήματος**; Αν ναι, πώς;

* Ευαγγέλιο: καλή είδηση, αγγελία

** Προπατορικό αμάρτημα: η αμαρτία των «προπατόρων», των Πρωτοπλάστων, δηλαδή του Αδάμ και της Εύας.

α) Ξέρεις τι σήμαινε αρχικά η λέξη «αμαρτία»; 

ΑΜΑΡΤΙΑ σημαίνει λάθος στον στ_ _ _ .

β) Άρα, τι είναι το κακό;

Το ΚΑΚΟ είναι η διακοπή της σχ_ _ _ _ του κόσμου με τον Θεό. Η σχέση αυτή είναι απαραίτητη  για να παραμείνει ο κόσμος ζωντανός, γιατί από μόνος του δεν έχει ζωή. Για τη διακοπή της σχέσης αυτής ευθύνεται ο ……………………., που ως αυτεξούσιος θέλησε να γίνει θ_ _ _ χωρίς τη βοήθεια του Θεού. Ο Θεός δεν δημιούργησε το κακό, αλλά έδωσε στον άνθρωπο τη δυνατότητα της επιλογής.

Γ. Ποιες επισημάνσεις του επισκόπου Αντωνίου επιβεβαιώνουν την ερμηνεία της λέξης αμαρτία, σύμφωνα με την παραπάνω άσκηση;

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Δ. Ποιο είναι κατά τη γνώμη σας το περιεχόμενο της αμαρτίας σύμφωνα με το παρακάτω τραγούδι και σε ποιους στίχους αυτό δηλώνεται;

Στίχοι - Μουσική: Γιάννης Αγγελάκας

Δεν ξέρω αν βρίσκεται κρυμμένος

στα νύχια σου ο Θεός

μα εσύ πιο πολύ μου μοιάζεις

για λύκος νηστικός

κι όταν στα πρόβατα αγορεύεις

για του έθνους το καλό

διάολε σε βλέπω να χορεύεις του κτήνους το χορό.

Πες μου πως γίνεται η αγάπη

να ζει απ' τη λέξη εχθρός

και πως θα βρω τη σωτηρία σκυμμένος και βουβός

κι αν πάλι αυτό το τραγουδάκι σου μοιάζει αιρετικό

διάολε φύγε από μπροστά μου, μου κρύβεις το Θεό.

Ποιος σκαλίζει το σκοτάδι στην ψυχή μου κι όταν χαίρομαι ποιος κλαίει

ποιος παλεύει να μισήσω το κορμί μου κι όταν τ' αγαπάω ποιος φταίει

ποιος φρενάρει και ρημάζει τη ζωή μου κι όταν προχωράω ποιος κλαίει

ποιος ζητά να χαμηλώσω τη φωνή μου κι αν του τ' αρνηθώ ποιος φταίει ....

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

το πρόβλημα του κακού α´

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

εκπαιδευτικός: Ανδρέας Βιτούλας

ειδικότητα: ΠΕ01

Γνωστικό αντικείμενο: Θρησκευτικά

Διδακτική ενότητα: Το πρόβλημα του κακού στο σημερινό κόσμο

Τάξη: Γ´ Γυμνασίου

1^η διδακτική ώρα

A.     Μετά την προβολή του βίντεο ζωγραφίζοντας το κακό να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις:

·        ποια πτυχή του κακού εικονίζει ο κάθε καλλιτέχνης;

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

·        με τι τρόπο αυτή αισθητοποιείται; (περιεχόμενο, μορφή, χρώματα)

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

·        η μουσική υπόκρουση του βίντεο τι σχέση με το θέμα μπορεί να έχει;

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Β. Μελετώντας την ανάρτηση για το έργο του Ιερώνυμου Μπος απαντήστε στα παρακάτω:

·        ποια μία μόνο λέξη θα επιλέγατε για να χαρακτηρίσετε το έργο του καλλιτέχνη;

………………………………………………………....................................

·        δικαιολογήστε το κείμενο της ανάρτησης με συγκεκριμένες αναφορές/στοιχεία στους πίνακες του Ιερ. Μπος

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

·        υπάρχει κάποιο κοινό στοιχείο στην τεχνοτροπία του και ποιο είναι αυτό;

................................................................................................................................................................................................................................................

·      αντιστοιχίστε πτυχές του κακού (από την ιδεοθύελλα) με σκηνές/πρόσωπα ή οτιδήποτε άλλο στους πίνακες

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Γ. Αφού μελετήσετε τη φράση του Ντοστογιέφσκι και τα ποιήματα των Ελύτη και Μπρεχτ (σελ. 74-75) να επισημάνετε μονολεκτικά ποια πτυχή του κακού θίγεται. Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας με στίχους/φράσεις των κειμένων (μοτίβο ερμηνεία και αιτιολόγηση- «τι σε κάνει να το λες αυτό»).

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Ενός λεπτού σιγή

στίχοι: Ντίνος Χριστιανόπουλος

μουσική: Μάνος Χατζιδάκις

Εσείς που βρήκατε τον άνθρωπό σας
κι έχετε ένα χέρι να σας σφίγγει τρυφερά,
έναν ώμο ν’ ακουμπάτε την πίκρα σας,
ένα κορμί να υπερασπίζει την έξαψή σας,
κοκκινίσατε άραγε για τη τόση ευτυχία σας,
έστω και μια φορά;
Είπατε να κρατήσετε ενός λεπτού σιγή
για τους απεγνωσμένους;

Δ. Με βάση τον πίνακα λευκή σταύρωση του Μ. Σαγκάλ και του μελοποιημένου ποιήματος ενός λεπτού σιγή που ακούσατε σημειώστε τις πτυχές του κακού που νομίζετε ότι θίγονται.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

βλέποντας κι ακούγοντας το κακό

Μ. Σαγκάλ, Η λευκή σταύρωση

Ιερώνυμος Μπος

Ο Ιερώνυμος Μπος (1450-1516) με τις μεσαιωνικές φαντασιώσεις και τη λαϊκή του θεματολογία, που φτάνει σ' ένα παραλήρημα ονειρικών εικόνων, θεωρείται ο πρώτος υπερρεαλιστής.

Για τους υπερρεαλιστές το υποσυνείδητο ήταν η πηγή της έμπνευσης, της φαντασίας. Πίστευαν ότι ο κόσμος του ονείρου, οι στιγμές που ζούμε κατά τη διάρκεια του ύπνου, αποτελούν μια δεύτερη ζωή, μιαν άλλη πραγματικότητα που δεν πρέπει να αγνοηθεί.

 Ο Ιερώνυμος Μπος είναι υπερρεαλιστής πριν από τον υπερρεαλισμό, συνδυάζοντας την οργιώδη φαντασία και τη διδακτική διάθεση του Μεσαίωνα με την επιστημονική τάξη της Αναγέννησης.

Τα μακάβρια, γεμάτα παραισθήσεις θέματα του Μπος, αναφέρονται σ’ έναν κόσμο που κατοικείται από δαιμονικές δυνάμεις και στην τρέλα του ανθρώπου.

(Μάνου Στεφανίδη, Μια ιστορία της ζωγραφικής, εκδ. Καστανιώτη)

ο εφιάλτης της Περσεφόνης

το κακό στην τέχνη